Terwijl je kinderen ijverig bijleren en experimenteren kun je deelnemen aan het ouderprogramma.Programma09u30 - 10u00 Ontvangst kinderen10u00 - 10u50 Keuze uit 3 lezingen10u50 - 11u10 Pauze met kopje koffie11u10 - 12u00 Keuze uit 3 lezingen12u10 - 12u30 Plechtige proclamatie + uitreiken diploma'sLezingen 10u00 - 10u50A1. Grafmonumenten in het Altay-gebergte (Siberië) : archeologen op zoek naar voorhistorische landschappen met satellietbeelden en andere moderne technieken (Prof. dr. Jean Bourgeois)Archeologen van de Universiteit Gent werken sedert 1995 in het Altay-gebergte in het midden van Centraal-Azië. Deze regio is vooral bekend voor haar bevroren Scythische graven die massa’s organisch materiaal bevatten, tot de getatoeëerde lichamen van de overledenen toe. Het UGent team spitst zich toe op het inventariseren, via moderne satellietbeelden en GPS-technieken, van dit ongelooflijk rijk en goed bewaard archeologisch patrimonium (duizenden grafmonumenten of cultusmonumenten). Elke cultuur in deze regio heeft monumenten opgericht, maar niet altijd op dezelfde plaatsen noch volgens dezelfde concepten. Ons onderzoek heeft als bedoeling te begrijpen hoe de mensen toen met hun landschap omgingen. De bevroren Scythische graven in het Altay-gebergte worden echter bedreigd door de opwarming van de aarde: indien we niet ingrijpen, zullen de meeste van deze archeologische ‘schatten’ binnen afzienbare tijd dooien en zullen alle organische materialen vergaan. In samenwerking met UNESCO, proberen we met de inventarisatie van de Scythische graven en met klimatologische studies van de regio een steentje bij te dragen tot het (mogelijk) redden van dit unieke wereldpatrimonium.Jean Bourgeois (°1955) is professor in de archeologie en gespecialiseerd in de bronstijd en de ijzertijd in West-Europa. Sedert 1995 is hij tevens betrokken bij een ondezoeksproject rond landschap en mens in het Altay-gebergte, waar hij archeologische monumenten heeft gekarteerd en opgegraven.A2. Transformaties van een ezel: Het sprookjesatelier van de gebroeders Grimm (Dr. Stijn Praet)Precies tweehonderd jaar geleden publiceerden Jacob en Wilhelm Grimm de eerste editie van hun Kinder- und Hausmärchen, de beroemde collectie sprookjes en andere verhalen die volgens hen afkomstig waren van ‘het gewone volk’ en van generatie op generatie mondeling waren overgeleverd. Maar hoeveel blijft er van dit Romantische idee nog over na twee eeuwen sprookjesonderzoek? In dit college werpen we een kijkje in het sprookjesatelier van de gebroeders Grimm: hoe gingen zij te werk bij het herschrijven van oudere literaire teksten om hen te doen passen in hun visie op het ‘authentieke’ volkssprookje? Daarbij wordt bijzondere aandacht besteed aan ‘Das Eselein’ (‘Het ezeltje’), over een lierspelende ezel die moet trouwen om een knappe prins te worden. De Grimms bewerkten hiervoor een verhalend Latijns gedicht uit de Middeleeuwen, ‘Asinarius’ (‘Het verhaal van de ezel’). Vervolgens kijken we ook naar dit oorspronkelijke gedicht: gaat het hier eigenlijk wel om een sprookje? En hadden de gebroeders Grimm het bij het rechte eind toen zij dachten dat zij onder het vernis van deze literaire tekst een volksverhaal hadden aangetroffen?Stijn Praet (°1986) doctoreert aan de Universiteit Gent (Fonds Wetenschappelijk Onderzoek), waar hij onderzoek verricht naar de Latijnse voorgeschiedenis van het literaire sprookjesgenre. Hij publiceerde recent in Anti-Tales: The Uses of Disenchantment (2011) en was onder meer gastspreker aan het Meertens Instituut (Amsterdam). In 2012 organiseerde hij in samenwerking met Vanessa Joosen (UA) het internationale congres The Fairy Tale Vanguard. Komende lente doceert hij een reeks gastcolleges aan de Université de Lausanne.A3. De laatste reis - Het verhaal van de Holocaust voor kinderen (dr. Aline Sax)Zonder te weten waarom, wordt Hannah samen met haar moeder opgepakt en in een trein opgesloten. Als ze na dagenlang rijden aankomen, weet Hannah niet waar ze is. Haar moeder zegt dat ze zich moet verstoppen. Dag na dag leert Hannah haar omgeving kennen. Ze is in een groot kamp waar vrouwen gevangen zijn en hard moeten werken.De laatste reis is een verhaal over concentratiekampen, maar ook over niet opgeven, over hoop en over mooie herinneringen. Samen met Hannah leren de jonge lezers wat concentratiekampen zijn. En waarom mensen daarin werden opgesloten. Wie Hitler was. En waarom hij de Joden vervolgde. In heldere en begrijpelijke taal wordt het thema van de Holocaust bevattelijk gemaakt voor kinderen vanaf 10 jaar. In deze lezing wordt dieper ingegaan op welke manier je de Holocaust bij kinderen kan aanbrengen. Vanaf welke leeftijd moeten kinderen met dit thema geconfronteerd worden? Zijn ze er zelf wel in geïnteresseerd? Maar vooral: hoe pak je dit aan? Hoe leg je deze complexe en gruwelijke materie op een bevattelijke manier uit? Historica Aline Sax (Instituut voor Publieksgeschiedenis) vertelt vanuit haar ervaring als jeugdauteur hoe zij in De laatste reis kinderen wil laten kennismaken met het thema.Aline Sax (°1984) is doctor in de geschiedenis en jeugdauteur. Ze is verbonden aan het Instituut voor Publieksgeschiedenis van de UGent en gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast is ze ook auteur van verschillende historische jeugdromans. De laatste reis – het verhaal van de Holocaust (Clavis, 2010) is een omkeerboek waarin kinderen zowel op een emotioneel niveau (d.m.v. fictie) als op een cognitief niveau (d.m.v. non-fictie) kennismaken met de Holocaust. Lezingen 11u10 - 12u00 B1. Waarom het boek beter is dan de film? (Prof. Jürgen Pieters)Vaak horen we anderen en onszelf zeggen dat de film die we net gezien hebben toch niet kon tippen aan de roman waarop die film gebaseerd was. In dit college proberen we een antwoord te geven op de vraag waar dat idee vandaan komt en welke criteria we gebruiken om dat waardeoordeel mee te staven. Wat is er in dat boek dat we in de film niet terugvinden? Heeft ons aanvoelen van dat kwaliteitsverschil te maken met culturele clichés (goede literatuur is diepzinnig en film blijft toch altijd iets oppervlakkigs hebben) of is het gerelateerd aan mediumspecifieke kwesties? De casus van het college is een passage uit Gustave Flauberts Madame Bovary. En inderdaad, het boek is beter dan de vele films die van dat boek gemaakt zijn.Jürgen Pieters is professor in de algemene literatuurwetenschap aan de Universiteit Gent. Hij doceert er vakken over literaire theorieën en historische literatuur. Hij is de auteur van o.m. Beste lezer: Een inleiding in de algemene literatuurwetenschap (Academia Press, 2007) en Historische letterkunde vandaag en morgen (Amsterdam University Press, 2011) B2. De danser en de heks: Oost-Afrikaanse beschouwingen over leven en dood (Prof. Koen Stroeken)Aan de hand van zelfgemaakte amateurbeelden uit het Tanzaniaanse platteland introduceert deze etnograaf het antropologisch onderscheid tussen magie en hekserij, dat een apart licht kan laten schijnen op onze Westerse zekerheden. Na overleg met zijn leermeesters (en enig aandringen door de kinderuniversiteit) gaat hij akkoord om het geheim van Gamboshi uit de doeken te doen, de onzichtbare stad waar de geesten van befaamde dansers rondwaren en hun eeuwige strijd aangaan. Blijkt dat die stad bestaat en kan bezocht worden. Het verhaal van Gamboshi begint met een UFO die landde in Oost-Afrika, niet zo lang geleden.Koen Stroeken is docent antropologie aan de opleiding Afrikaanse Talen en Culturen (UGent). Hij is de auteur van het bij Berghahn uitgegeven boek 'Moral Power: The Magic of Witchcraft', sinds dit jaar in paperback verkrijgbaar.B3. Wie Schrijft die Blijft! Over het Ontstaan van het Schrift (Prof. Katrien De Graef) “Wie schrijft die blijft” luidt het bekende spreekwoord, en niets is minder waar. Toch schrijven we niet enkel om te blijven, maar vaak gewoon om praktische redenen of omdat het nodig is: hetgeen geschreven is, is meer waard (juridisch en economisch) dan hetgeen gesproken is. Lezen en schrijven zijn dagdagelijkse acitiviteiten die dan ook niet weg te denken zijn in onze hedendaagse maatschappij. Deze presentatie staat stil bij het ontstaan van het schrift, meer dan 5000 jaar geleden in Mesopotamië. We gaan na waarom de Mesopotamiërs de nood voelden om bepaalde zaken op te schrijven: net zoals wij schreven de Mesopotamiërs aanvankelijk immers niet om te blijven, maar uit economische overwegingen, om overdracht van goederen en bezit vast te leggen. Snel groeide dit systeem echter uit tot een volwaardig schrift waarmee ook literaire werken zoals het Epos van Gilgamesh, wetteksten zoals de Codex van Hammurabi en persoonlijke documenten zoals brieven opgetekend konden worden. Katrien De Graef is docent Assyriologie en Geschiedenis van het Oude Nabije Oosten. Zij is gespecialiseerd in de socio-economische geschiedenis van de Oud-babylonische periode (ca. 2000-1500 v Chr) en werkt met spijkerschrifttabletten uit Sippar (Irak) en Susa (Iran). Inschrijven De toegang is gratis, maar inschrijven is verplicht. Het aanbod kan je hierboven rustig nalezen. Inschrijven doe je door je gekozen lezingen te mailen naar kinderuniversiteit@ugent.be vóór vrijdag 14 december 2012. Vermeld in de mail je naam en de code van je lezing om 10u (A1, A2, of A3) en/of de code van je lezing om 11u10 (B1, B2, of B3). Contactpersoon Contactpersoon voor deze editie van de Kinderuniversiteit is Ineke.Imbo@UGent.be. Telefoon: 09/264.83.17